Fotografia poprzez muzykę - i na odwrót

19 sierpnia o godzinie 16.00 w Galerii Na Starym Rynku w Ujściu zaprezentowany zostanie projekt "Pomiędzy - W. Beszterda / S. Czaja". Czyli fotografia poprzez muzykę i muzyka poprzez fotografię.

O "Pomiędzy" Wojtka Beszterdy i Sebastiana Czaji tak pisze dr Wojciech Sternak - artysta, fotograf, pedagog w Katedrze Fotografii Wydziale Dziennikarstwa UW:

"To co najciekawsze zazwyczaj dzieje się pomiędzy. W wyniku wolnej wymiany myśli między ludźmi.  W teraźniejszości - migoczącym ułamkiem sekundy między przeszłością a przyszłością. Między Sacrum a profanum. Pomiędzy zmysłami.

Sytuacja, którą proponują Wojciech Beszterda i Sebastian Czaja w opuszczonym poewangelickim kościele w Ujściu, wydaje się dotykać tej przestrzeni z każdej możliwej perspektywy, wciągając nas w sam środek przecinających się dychotomicznych linii.

To bowiem, co pomiędzy, mimo że pozornie rozdziela, oddziela, rozróżnia, najczęściej jednak łączy. Często wytwarza nową wartość, a przynajmniej wskazuje pewną wspólnotę obszaru. W przypadku sztuki zachęca ona odbiorcę do wysiłku szukania wspólnego mianownika, dzięki któremu odnajdujemy przesłanie twórcy. Proste w swej formie prace Wojtka Beszterdy właśnie przez oszczędność środków wyrazu czynią to szczególnie sugestywnie. Przepełnione swoistą nostalgią nie podają tego naiwnie, lecz angażują nas za pomocą wielu zmysłów, nie tylko wzroku. Przykładowo elementy „Spadku” uruchamiają nas kinestetycznie: drobnymi przemieszczeniami punktu obserwacji próbujemy odnaleźć ten jeden, zapamiętany(?) obraz twarzy z przeszłości. Doznanie białej rękawiczki otulającej dłoń, którą przesuwamy powiększającą soczewkę po tafli szkła nad wyeksponowanymi w gablotach archiwalnymi zdjęciami, silniej wciąga nas w dialog z fotografią - zawieszoną między przeszłością wyzwolonej migawki, a szmerem stóp stąpających po posadzce dawnego zboru w trakcie oglądania wystawy. W tę aurę czarno-białych fotografii i materialności obiektów: murów świątyni, drobinek kurzu prześwietlanego promieniami słońca wpadającymi przez wąskie okna wkracza kolejne doznanie - ponadczasowe dźwięki bachowskich sonat wykonywanych na XVII wiecznych skrzypcach przez Sebastiana Czaję.

Aleksander Skriabin - wybitny XX w. rosyjski muzyk, teozof i wyznawca synestezji między muzyką  i obrazem - postulował, że poszczególne akordy posiadają własne barwy, zaś jednym z wyzwań współczesności jest przekraczanie granic muzyki i sztuk plastycznych (w tym celu zaprojektował nawet fortepian świetlny z kolorowymi klawiszami). Jego "Prometeusz" to unikalna symfonia na dźwięki i barwy.

Gdy wczuwam się w prezentowaną wystawę mam przekonanie, że tu mechanizm działania jest jeszcze inny: tu barwy wytwarzają się w wyniku współbrzmienia fotograficznych prac Wojtka i muzycznych interpretacji Sebastiana. Gdzieś pomiędzy monochromią srebrowych obrazów, rezonowaniem dźwięków skrzypiec, pomiędzy dojrzałym a młodym pokoleniem, pomiędzy wiekowymi murami świątyni a energią i otwartością na sztukę odwiedzających gości - rodzi się barwny motyl, który zaczyna unosić się i migotać nad powierzchnią codzienności. Jeszcze materialny, już metafizyczny".

*

WOJCIECH BESZTERDA - artysta, fotograf, kurator wystaw,  absolwent Wydziału Komunikacji Multimedialnej Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Od 1990 należy do Związku Polskich Artystów Fotografików. Członek Rady Artystycznej ZPAF w Warszawie. Autor wystaw indywidualnych oraz uczestnik ponad 200 wystaw zbiorowych w kraju i zagranicą (Algieria, Austria, Dania, Holandia, Niemcy, Litwa, Słowacja, Włochy). Laureat nagród w kilkunastu ogólnopolskich i międzynarodowych konkursach fotograficznych, m.in. Grand Prix XIV Biennale Krajobrazu Polskiego w Kielcach, wyróżnienie na 9. International Biennial of Miniature Art w Częstochowie. Twórca i współorganizator wystaw, m.in. „Wymiary czasu i przestrzeni”, 2013; „Anastazy B. Wiśniewski - Przystanek na żądanie”, 2015; „Ślad”, 2016. Kurator kilku z organizowanych przez  BWA w Pile Interdyscyplinarnych Spotkań Twórców.

W 2010 ukazała się książka dotycząca jego twórczości "Wyprawa za horyzont", a w 2015 monograficzna publikacja „Anastazy B. Wiśniewski - Przystanek na żądanie”, której Beszterda jest współautorem wspólnie z L. Duszką-Kołczem i W. Kanickim.

Od 2003 roku prowadzi Galerię w pilskim Muzeum S. Staszica, w której zaprezentował ponad sto wystaw indywidualnych i zbiorowych artystów z Polski i zagranicy.  

SEBASTIAN CZAJA - jeden z najciekawszych polskich skrzypków młodego pokolenia, który koncertuje jako solista oraz kameralista w salach koncertowych na terenie Europy. Zdobył czołowe nagrody na wielu krajowych oraz międzynarodowych konkursach skrzypcowych. Jest również laureatem licznych nagród indywidualnych, przyznanych w uznaniu za odniesione sukcesy na krajowych i międzynarodowych konkursach skrzypcowych oraz wkład w rozwój kultury.

Naukę gry na skrzypcach rozpoczął w wieku 6 lat. Ukończył z wyróżnieniem Hochschule der Kunste w Bernie (Szwajcaria) w klasie profesora Bartłomieja Nizioła. Swoje umiejętności gry na skrzypcach rozwijał także na licznych kursach mistrzowskich pod okiem znakomitych profesorów: Maxim Vengerov, Alberto Lysy, Jeremy Menuhin, Grigorij Zhyslin, Don Suk- Kang,  Michaela Martin. Był stypendystą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Marszałka Województwa Wielkopolskiego, szwajcarskich fundacji Fritz Gerber Stiftung, Lyra Stiftung, Rita Zimmermann Stiftung oraz Fundacji Jolanty i Aleksandra Kwaśniewskich.

Skrzypek współpracował z takimi artystami, jak Jeremy Menuhin, Łukasz Borowicz, Kai Bumann, Paul Esswood, Daniel Pezzotti, Bartłomiej Nizioł, Jan Stanienda, Krzesimir Dębski, Janusz Strobel, Andrzej Jagodziński czy Piotr Machalica. Oprócz występów solowych, Sebastian bardzo ceni sobie pracę w zespołach oraz orkiestrach kameralnych. Współtworzenie oraz szukanie wspólnych interpretacji z innymi artystami uważa za istotę sztuki.

Sebastian Czaja jest dyrektorem oraz koncertmistrzem zespołu Uncover Soloists oraz pełni funkcję gościnnego koncertmistrza Orkiestry Kameralnej Filharmonii Pomorskiej - Capella Bydgostiensis. Gra na skrzypcach Matthiasa I Klotza.

Wydarzenie realizowane jest w ramach 10. Piła Festiwal. Organizatorami są: Ujski Dom Kultury i Stowarzyszenie Magnus Ventus w Pile.