Zamknij

Stary most nad Iną

08:42, 30.09.2022 Mariusz Szalbierz
Skomentuj

Nie było specjalnego planowania. Było hasło: "Jedziemy do Stepnicy sprawdzić, co zostało po kolejce wąskotorowej". Pojechaliśmy!

Piła, Wałcz, Mirosławiec, Recz, Stargard. Przed Szczecinem, zamiast odbić na północ, jedziemy prosto. Mała korekta wyprawy: odwiedzimy jeszcze Nowe Warpno i Trzebież.

Było warto! Nowe Warpno, ledwie 1200 mieszkańców, uroczo położone na cyplu wcinającym się w Zalew Szczeciński. Takie miasteczko w miniaturze. Urokliwy szachulcowy ratusz, ryglowe domy, gotycki kościół z czerwonej cegły. Już po sezonie, więc cicho, leniwie.

Z wieży widokowej niemal na wyciągnięcie ręki jest Altwarp, czyli Stare Warpno, już w Niemczech.

Drugi przystanek po zachodniej stronie Odry to Trzebież. Wieś, ale od Nowego Warpna liczebniejsza o tysiąc mieszkańców. Piękna marina z portem jachtowym. Naprzeciwko wyspa refulacyjna, usypana z materiału wydobytego podczas budowy i pogłębiania maleńkiego portu rybackiego i towarowego.

Niespełna półtora kilometra dalej widać czerwony znak nawigacyjny na Chełminku, sztucznej wyspie powstałej pod koniec XIX wieku podczas pogłębiania toru wodnego Szczecin-Świnoujście. Na wyspie zachowały się tory kolejki wąskotorowej, wykorzystywanej do przewożenia wydobytego urobku, ale tam, niestety, samochodem nie dotrzemy.

Z hasłem "wąskotorówka" jedziemy więc do Stepnicy. To już wschodni brzeg Zalewu Szczecińskiego. Dwa i pół tysiąca mieszkańców, miasteczko nad Roztoką Odrzańską przy ujściu Gowienicy. Do tutejszego portu handlowego przybijają nieduże statki morskie oraz barki rzeczne. Co ciekawe - Morski Port Rybacki w Stepnicy jest własnością miejscowego samorządu gminnego, który w strategii na lata 2021-2027 wpisał wzrost przeładunków do 300 tysięcy ton, czyli dziesięciokrotnie więcej, niż obecnie.

W mieście są ulice Kolejowa i Dworcowa, ale śladów po wąskotorówce nie ma. Po rozebranym budynku stacji pozostał pusty, niezagospodarowany plac. Jedynie na terenie portu zachowało się kilkanaście metrów toru, na którym postawiono budkę dyspozytora.

Kolej wąskotorowa dotarła do Stepnicy w 1903 roku. Była to końcowa stacja linii z Gryfic, zbudowanej o szerokości 750 mm, potem poszerzonej do 1000 mm. Cała Gryficka Kolej Wąskotorowa miała 176 kilometrów sieci. Ruch pasażerski do Stepnicy został wstrzymany w 1975 roku, a towarowy funkcjonował do końca 1996 roku. Na początku XXI wieku linię rozebrano. W 2015 roku na 11-kilometrowym odcinku starotorza Stepnica - Babigoszcz wybudowano trasę rowerową.

Ostatni specjalny przejazd na trasie Gryfice-Stepnica z lipca 1995 roku, łącznie z manewrami parowozu w porcie, można wciąż obejrzeć w serwisie YouTube.

Wracając ze Stepnicy mamy już blisko dawną Stargardzką Kolej Wąskotorową. Otwarta w 1895 roku pierwsza linia połączyła Stargard z Ińskiem. W okresie swojej świetności łączna długość linii wynosiła ponad 119 kilometrów. Ciekawostką było skrzyżowanie linii wąskotorowej z normalnotorową nr 202 Gdańsk Główny - Stargard Szczeciński w miejscowości Trąbki. W 2001 roku zamknięto ostatni czynny odcinek ze Stargardu do Dobrej Nowogardzkiej.

Zatrzymujemy się w Żarowie, gdzie zachował się imponującej konstrukcji most nad rzeką Ina. Od strony Stargardu wciąż wiodą do niego tory. Z czasów kursów i w tym przypadku pozostały jedynie archiwalne filmiki na YouTube.

Pewnym pocieszeniem może być to, że na terenie powiatu stargardzkiego wytycza się dziś ścieżki rowerowe, wiodące dawnymi szlakami ciuchci - z odtworzeniem elementów stacji kolejowych, tabliczkami z nazwami przystanków oraz tablicami historycznymi.

Dobre choć to…

(Mariusz Szalbierz)

Co sądzisz na ten temat?

podoba mi się 0
nie podoba mi się 0
śmieszne 0
szokujące 0
przykre 0
wkurzające 0
facebookFacebook
twitterTwitter
wykopWykop
komentarzeKomentarze

komentarz(0)

Brak komentarza, Twój może być pierwszy.

Dodaj komentarz

0%