W Wapnie znów zapadła się ziemia!

W piątek 26 lutego mieszkańcy Wapna zauważyli w ziemi - sto metrów od zabudowań - dużą dziurę, której dzień wcześniej nie było. Przyczyną powstania zapadliska było przedostanie się dużej ilości słodkiej wody opadowej do gruntu, co spowodowało rozpuszczenie części gipsu lub soli z wysadu solnego znajdującego się pod miejscowością.

To nie pierwsze tego typu zdarzenie w górniczej kiedyś osadzie, gdzie niemal w każdej rodzinie świętowano Barbórkę, a na piwo po szychcie chodzono do baru "Górnik". W 1977 roku to wszystko się jednak skończyło…

*

Początki górnictwa w Wapnie sięgają 1828 roku, kiedy to ówczesny właściciel wsi Florian Wilkoński rozpoczął eksploatację zalegających płytko pod powierzchnią złóż gipsu. Przeprowadzone w latach 1869-1873 wiercenia badawcze wykryły istnienie pod czapą gipsu wysadu solnego. Otaczały go porowate, silnie nawodnione skały, co stanowiło potencjalne zagrożenie dla eksploatacji złoża. W 1898 roku zgodę na wydobycie soli wykupiła niemiecka spółka Solwerke. Po zatopieniu w 1907 kopalni soli w Inowrocławiu, nadania górnicze w Wapnie wykupił belgijski koncern Solvay. W 1911 roku rozpoczęto drążenie szybu "Wapno I", a w latach 1912-1917 szybu "Wapno II" o głębokości 420 m. W okresie międzywojennym kopalnię rozbudowano o zmechanizowany zakład przerobu soli. Wydobycie w 1931 roku sięgało 100 tysięcy ton.

Po II wojnie światowej zakład upaństwowiono, w 1956 roku nadano mu nazwę Kopalnia Soli im. Tadeusza Kościuszki, a w latach 60. znacznie rozbudowano. W latach 1950-1965 - póki nie powiększono kopalni w Kłodawie - w Wapnie fedrowano ponad połowę soli kamiennej w Polsce. Dzięki bogatej kopalni w uprzemysłowionej miejscowości powstały osiedla mieszkaniowe i obiekty użyteczności publicznej, rozwijały się sfery kultury, sportu i edukacji. Zakład miał swoją orkiestrę dętą, a nawet własne ośrodki wypoczynkowe.

W 1976 roku wydobycie przekroczyło pół miliona ton. Każdego dnia wyjeżdżało z Wapna około pięćdziesięciu wagonów załadowanych solą. Eksportowano ją do Czechosłowacji, Węgier, Szwecji, Finlandii, Norwegii, Gwinei, Wielkiej Brytanii, Danii, Nigerii. Kopalnia dawała zatrudnienie i dobre zarobki 600 osobom. Następny rok miał być jeszcze lepszy - przygotowywano do eksploatacji nowy szyb nr XII na głębokości 848 metrów.

Do wydobycia z tego poziomu nigdy jednak nie doszło...

Cały artykuł już wkrótce w nowym numerze naszego miesięcznika.