"Bez" to nie bez

Skomplikowane? Tylko dla tych nieznających taksonomii. Prościej, nazywany potocznie "bez" (Siringa L.) i bez (Sambucus L.) to dwie różne rośliny, należące do dwóch odmiennych rodzin. Ten pierwszy, do oliwkowatych. Ten drugi, do piżmaczkowatych.

My Polacy mamy jakąś skłonność do nadawania, w języku potocznym, błędnych nazw.

Mamy więc Indie, zamiast poprawnie, India.

A także "bez" na lilaka pospolitego, który tak pięknie kwitnie i pachnie w maju, że od pokoleń stanowił inspirację poetów i pisarzy.

Także tych od "rymów częstochowskich".

Przybliżmy więc naszego bohatera.

Siringa vulgaris, czyli lilak pospolity.

Do Europy sprowadzono go z Bałkanów, które wtedy należały do Imperium Ottomańskiego.Do połowy XIX wieku znano zaledwie około dwudziestu odmian.

Sytuacja się zmieniła gdy ich uprawą zajął się Francuz, ogrodnik V Lemoine z Nancy.

Krzyżował różne odmiany, eksperymentował by były mrozoodporne i o pięknych, różnych kwiatach.

Dlatego większość odmian to dziś hybrydy.

I szło mu całkiem nieźle, bo dziś mamy ich tysiąc. Od biskupiego fioletu do bieli. Od jednopłatkowych do trójpłatkowych.

Ozdabiają parki, skwery, ogrody.

Ten zdziczały rośnie przy domostwach, z których zostały już tylko fundamenty.Wierny swoim dawnym gospodarzom.

Siringa persica.

Mój jest nieco inny od tych znanych.To unikatowa odmiana.Lilak perski, który przywędrował do Polski z dalekiego Iranu. 

Jest krzyżówką siringa Lacinata i siringa afghanica. O którym narodowy poeta perski, Hafiz tak upojnie pisał w swoich wierszach.

Ma drobniejsze kwiaty co zresztą widać na załączonych zdjęciach. I pachnie inaczej.Jego zapach zawiera nuty piżma. Jest ciężki, intensywny.

Kiedy wącha się jego kwietne kiście, odnosi się wrażenie, że jego woń, jak miód, oblepia nam nozdrza.

I kwitnie dwa razy do roku.

W maju i na przełomie lipca i sierpnia.

Pamiętajcie zatem "bez" to nie bez, a lilak.