Sołectwo jako czwarty szczebel samorządu terytorialnego ZGWRP mówi „nie”

W opinii Związku Gmin Wiejskich RP wzmocnienie roli sołectw proponowane w poselskim projekcie nowelizacji ustaw o samorządzie gminnym oraz o funduszu sołeckim byłoby równoznaczne z nieformalnym utworzeniem czwartego szczebla samorządu terytorialnego. W związku z tym ZGWRP zaopiniował projekt negatywnie.

ZGWRP opublikował negatywną opinię w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz ustawy o funduszu sołeckim. Zgodnie z proponowaną nowelizacją diety i ubezpieczenia byłyby obowiązkowo uchwalane dla wszystkich sołtysów. Projekt przewiduje też uproszczenie procedury uchwalania i zmiany wniosków do funduszy sołeckich. Ponadto propozycja zakłada, że wójt lub burmistrz będzie mógł upoważniać sołtysów do zawierania umów na gospodarowanie mieniem komunalnym.

„Wyrażamy niepokój i protestujemy przeciwko działaniom Parlamentu zmierzającym do wprowadzenia w zapisach prawa uprawnień dla jednostek pomocniczych gmin, w postaci ubezpieczeń, możliwości dysponowania majątkiem czy zaciągania zobowiązań” – czytamy w stanowisku ZGWRP.

W przyjętym dokumencie ZGWRP wskazuje, że w opinii związku zawarte w projekcie propozycje prowadzą „wprost do wyodrębnienia czwartego szczebla samorządu terytorialnego”, co jest dla związku „nie tylko niezrozumiałe, ale spotyka się z naszym stanowczym protestem”.

„Kryzys finansów gmin nie jest już tylko teoretycznym obiektem rozważań, ale realnym istniejącym i cięgle narastającym problemem związanym z nadmiernym obciążeniem finansowym w odniesieniu do realizacji takich zadań jak: edukacja, obszar inwestycyjny, zadania z zakresu pomocy społecznej, ochrona ludności czy chociażby kwestia wyceny zadań zleconych. I to te zadania drenują budżety gmin do samego dna. (…) Kolejne obciążenia finansowe związane z ubezpieczeniami od odpowiedzialności cywilnej czy następstw nieszczęśliwych wypadków, z możliwością zaciągania zobowiązań finansowych przez jednostki pomocnicze gmin jeszcze głębiej będą defragmentować budżety JST” – zaznaczono w opinii.

W dokumencie ZGWRP wskazuje na związane z projektem nowelizacji ryzyko, że „obligatoryjne i fakultatywne wprowadzanie w pojedynczych gminach możliwości finansowania jednostek pomocniczych rozleje się na zasadzie przeniesienia na większość, skrajnie niewydolnych finansowo gmin szczególnie w obszarze wiejskim i miejsko-wiejskim”.

„Takie podejście do pieniędzy z gminnych budżetów, bez uwzględnienia głosu gmin (w tym także członków ZGWRP), traktujemy jako kolejne działania centralizujące, wprowadzane na siłę bez badania skutków finansowych, których analizy projekt nie zawiera” – czytamy w dokumencie.

W opinii związku „przyjęcie rozwiązań wskazanych w projekcie rozwarstwia kompetencyjnie relację radny-sołtys”.

„Ponieważ w polskim prawie żaden radny gminny nie ma wyodrębnionych środków którymi może dysponować, jak również nie jest ubezpieczony, a zaciąganie zobowiązań finansowych jest możliwe jedynie poprzez uchwały rady gminy” – zaznaczono w opinii. „Mając powyższe na uwadze Związek Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej negatywnie opiniuje ww. projekt ustawy”. 

mam/