Od 1 stycznia duże zmiany w uprawnieniach sołtysów

W Dzienniku Ustaw opublikowano ustawę o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz ustawy o funduszu sołeckim. Przepisy, które wejdą w życie 1 stycznia 2026 r. dotyczą nowych uprawnień sołtysów, zmian w zakresie zgłaszania zadań finansowanych z funduszu sołeckiego oraz młodzieżowych rad jednostek pomocniczych gminy.

Zgodnie z nową ustawą, sołtys będzie miał prawo do uczestniczenia w posiedzeniach komisji rady gminy, a nie jak dotychczas tylko w sesjach rady. Uczestnictwo w sesji lub posiedzeniu komisji nie będzie obejmowało prawa do udziału w głosowaniu.

Nowe przepisy będą też gwarantowały sołtysom bezpieczniejsze warunki realizacji zadań zleconych przez gminę.

„Gmina zapewnia członkom organu wykonawczego jednostki pomocniczej ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej i od następstw nieszczęśliwych wypadków, zaistniałych w związku z wykonywaniem zadań związanych z obowiązkami inkasenta oraz poborem podatków w drodze inkasa oraz realizacją umów” – wskazano w ustawie.

Na podstawie nowych przepisów wójt będzie mógł upoważnić przewodniczącego organu wykonawczego jednostki pomocniczej do zawierania umów związanych z zarządzaniem i korzystaniem z mienia komunalnego. Kwestie te będą musiały zostać określone w statucie gminy.

Ustawa wprowadza też możliwość powoływania przez wójta konwentu przewodniczących organów wykonawczych jednostek pomocniczych gminy, który będzie pełnił funkcje organu opiniodawczo-doradczego wójta. 

„ Konwent obraduje na posiedzeniach, którym przewodniczy wójt” – wskazano w ustawie. „Wójt określa zakres działania konwentu i tryb jego działania oraz może określić zasady wypłacania diety i zwrotu kosztów podróży przysługujących przewodniczącym organów wykonawczych jednostek pomocniczych za udział w posiedzeniach konwentu” – dodano. 

Zmiany w ustawie o funduszu sołeckim doprecyzowują m.in. zasady składania wniosków o dofinansowanie zadań. Jak wskazano w nowych przepisach, w przypadku, gdy któreś z przedsięwzięć zgłoszonych we wniosku nie będzie spełniało ustawowych kryteriów, wójt nie będzie musiał odrzucać całego wniosku, a jedynie zadanie budzące wątpliwości. W przypadku, gdy wniosek albo przedsięwzięcie zostaną odrzucone przez wójta z powodu niespełnienia warunków, zebranie wiejskie może ponownie uchwalić odpowiednio wniosek albo przedsięwzięcie. Na ponowne zgłoszenie wniosku sołtys będzie miał 14, a nie jak dotychczas 7 dni.

Nowa ustawa wprowadza też możliwość tworzenia młodzieżowych rad jednostek pomocniczych gminy oraz określa zasady ich funkcjonowania i finansowania. 

Pełny tekst ustawy do pobrania poniżej.

mr/