Wolna niedziela, wolny wybór - przeciw państwowemu ograniczeniu handlu

Handel jest fundamentem wolnorynkowego kapitalizmu - to dzięki niemu konsumenci i przedsiębiorcy mają realną wolność wyboru, a rynek sam reguluje podaż, popyt i ceny. Zakazy państwowe, takie jak ograniczenie handlu w niedzielę, ingerują w naturalny porządek gospodarczy i ograniczają wolność jednostki.

Wolna niedziela to nie tylko wygoda dla klientów, ale przede wszystkim wyraz respektowania prawa ludzi do podejmowania własnych decyzji - zarówno sprzedawców jak i kupujących. Zakaz handlu najbardziej odczuły przede wszystkim małe sklepy, powodując ogromną liczbę bankructw, a na tym skorzystały Żabki z powodu właśnie braku konkurencji.

Studentów ten zakaz też mocno dobił w postaci braku możliwości dorobienia sobie do przetrwania w dużym mieście, a wcześniej właśnie studenci mogli sobie dorobić do swojego budżetu. Wydaje się to w pełni oczywiste, że zakaz handlu jest szkodliwy dla gospodarki coś, co jest oczywiste w Polsce nie jest, a więc przejdźmy do genezy.

Geneza ograniczenia handlu w niedzielę

Zakaz handlu w niedzielę został wprowadzony przez PiS w 2018 roku. Sam Andrzej Duda podpisał ten projekt, mówiąc, że „przywracamy normalność”. Bardzo mocno z tego pomysłu cieszył się sam lider Solidarności Piotr Duda, argumentując to „ochroną pracowników”.

Od 2020 roku zakaz nie obejmuje siedem niedziel w roku, są to: ostatnie niedziele stycznia, kwietnia, czerwca i sierpnia, niedziela przed Wielkanocą, a po nowelizacji również trzy kolejne niedziele poprzedzające Boże Narodzenie.

Gdy mówimy o genezie, to przejdźmy też do absurdów, takich jak kary za złamanie zakazu handlu w niedziele - grozi za to od 1000 zł do 100 tysięcy złotych kary, co jest, mówiąc wprost, i śmieszne, i przerażające, że państwo reguluje nasz styl życia, kiedy mamy robić zakupy lub kiedy w niedzielę możemy się otworzyć, a kiedy nam nie wolno, bo zapłacimy karę.

Stan aktualny

Czy coś się zmieni w tym temacie? Nie ma szans; aktualny prezydent Karol Nawrocki będzie kontynuował dzieło PiS pod względem ochrony praw pracowniczych i ograniczenia handlu w niedzielę". Jakakolwiek liberalizacja nie przejdzie, pomimo że trwają pracę nad dwoma niedzielami handlowymi w miesiącu.

Jestem pewien, że prezydent to zawetuje, ale czego oczekiwać od kandydata popartego przez formację, która w ciągu 8 lat zwiększyła interwencjonizm i etatyzm.

Jak to wygląda na Zachodzie?

W Czechach handel funkcjonuje przez 7 dni w tygodniu. Otwierają się duże i małe sklepy lub centra handlowe. Konsument może zrobić zakupy, kiedy chce, bez państwowych ograniczeń. Na tym Czechy bardzo mocno zyskują. Dużo Polaków wybiera się właśnie tam, aby zrobić zakupy w niedzielę.

Dania również nie ma państwowego ograniczenia handlu, co pozwala na zakupy przez cały tydzień.

Na Słowacji też nie ma państwowego ograniczenia handlu - zakupy można zrobić przez 7 dni w tygodniu.

W Finlandii również nie ma państwowego zakazu handlu w niedziele sklepy, zwłaszcza w centrach handlowych i rejonach turystycznych, gdzie sklepy są otwarte w ciągu całego tygodnia.

Podsumowując: przedstawiłem argumenty pokazujące, że państwowy zakaz lub ograniczający handel w Polsce jest bardzo szkodliwy nie tylko dla przedsiębiorstw, ale również dla pracowników. Wolność polega na tym, że sama jednostka wie, jak chce spędzić niedzielę, czy to w formie spaceru z rodziną, lub w pracy. Znieśmy w końcu ten archaiczny zakaz i wróćmy w tej kwestii do normalności i dajmy decydować ludziom, by sami spędzali niedziele tak, jak chcą.