Konferencja na temat kompleksowej opieki nad kobietami

"Program kompleksowej opieki nad kobietami z rakiem piersi w Wielkopolsce" - pod takim hasłem odbyła się konferencja online zorganizowana przez Wielkopolskie Centrum Onkologii. Celem spotkania było omówienie dotychczasowych doświadczeń oraz przedstawienie propozycji zmian w Programie kompleksowej opieki nad świadczeniobiorcą z rakiem piersi (KON-Pierś). W spotkaniu udział wzięli eksperci WCO, przedstawiciele organizacji pacjenckich, Parlamentu oraz Ministerstwa Zdrowia.

Ministerstwo Zdrowia opracowuje zmodyfikowany model Breast Cancer Unit. Projekt trafi do konsultacji publicznych w II kwartale 2021 roku. Wśród kluczowych propozycji wprowadzenia zmian w zapisach regulujących zasady realizacji świadczeń opieki zdrowotnej w ramach Kompleksowej Opieki nad Świadczeniobiorcą z Nowotworem Piersi (KON-Pierś) znalazł się postulat modyfikacji terminów.

Obecnie obowiązujący w umowie KON-Pierś termin 5 dni od zgłoszenia do porady lekarskiej jest nierealistyczny w dużym ośrodku onkologicznym którego głównym zadaniem nie są badania przesiewowe a także nadmiernie restrykcyjny wobec faktu, że do pierwszego etapu zgłaszają się pacjentki, u 90% których nie wykrywa się raka. Obecnie taki 5-dniowy termin nie obowiązuje pozostałych świadczeniodawców w zakresie diagnostyki piersi. Terminy powinny być liczone jednolicie dla wszystkich tak jak dla karty DILO.

Prezentacja założeń nowego modelu Breast Cancer Unit (BCU) oraz postulatów świadczeniodawców w tym zakresie zostały omówione podczas konferencji Wielkopolskiego Centrum Onkologii pt. "Program kompleksowej opieki nad kobietami z rakiem piersi w Wielkopolsce". Rak piersi niezmiennie jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym wśród Polek. Każdego roku taką diagnozę w gabinecie lekarskim słyszy ponad 18 tys. mieszkanek naszego kraju, ponad 6 tys. z nich nie udaje się uratować.

Realizowany przez Ministerstwo Zdrowia i NFZ "Program kompleksowej opieki nad Świadczeniobiorcą z rakiem piersi - KON" wyznacza kierunki zmian w onkologii i przyczynia się do poprawy jakości i terminowości świadczeń. W pierwszej części spotkania omówiono aktualną sytuację związaną z realizacją kompleksowej opieki onkologicznej nad świadczeniobiorcą z nowotworem piersi (KON-Pierś), koncentrując się przede wszystkim na wyzwaniach związanych z ograniczeniami formalnymi, wynikającymi z warunków realizacji tego świadczenia. KON-Pierś to świadczenia, które są aktualnie finansowane w ramach odrębnych umów w poszczególnych rodzajach świadczeń. Rozwiązanie wprowadzone zarządzeniem wymusza nowy system ich refundacji.

Prof. dr hab. Julian Malicki, dyrektor Wielkopolskiego Centrum Onkologii, skoncentrował się na przedstawieniu doświadczenia WCO z realizacji KON-Pierś zebranego w ciągu roku funkcjonowania Programu.  

- Naszym celem jako ośrodka onkologicznego jest dobre oraz terminowe leczenie połączone z pogłębioną diagnostyką. Zdecydowaliśmy się na organizację konferencji w celu omówienia krajowych uwarunkowań funkcjonowania KON-Pierś, które umożliwią efektywną i bezpieczną procedurę opieki oraz leczenia pacjentek z rakiem piersi - podkreślił na początku konferencji prof. dr hab. Julian Malicki. Dodał również, że ponieważ celem modelu jest zapewnienie należytej jakości i efektywności świadczeń udzielanych świadczeniobiorcom z nowotworami piersi, Wielkopolskie Centrum Onkologii jako jedno z nielicznych podmiotów zdecydowało się na przystąpienie do tej umowy. W Polsce jest 11 ośrodków, które realizują KON-Pierś. WCO, obok Centrum Onkologii w Bydgoszczy jest największym ośrodkiem zaangażowanym w ten program. Niska liczba ośrodków, które podpisały kontrakt na realizację świadczeń w ramach sieci Breast Cancer Units wynika m.in. ze zbyt wysokich i trudnych do realizacji kryteriów narzuconych na świadczeniodawców.

- Kluczowe na tym etapie tworzenia nowego modelu jest wprowadzenie takich poprawek, które usprawnią jego funkcjonowanie. Warto w tym zakresie skorzystać z doświadczeń i wiedzy zdobytej przez podmioty, takie jak Wielkopolskie Centrum Onkologii, które przystąpiły do realizacji Programu. Nieakceptowalnym ryzykiem dla ośrodków onkologicznych mogą być nakładane kary finansowe, które nie zagrażają świadczeniodawcom, którzy realizują te same świadczenia w ramach standardowej umowy DILO. Jeśli projekt nie będzie w założeniach bezpieczny i możliwy do realizacji, nie będzie chętnych świadczeniodawców do jego realizacji. Osiągniemy dużo, jeśli będziemy wzajemnie się wspierać - dodał Julian Malicki.

Bartłomiej Trzmiel, naczelnik Wydziału Świadczeń Gwarantowanych w Departamencie Analiz i Strategii w Ministerstwie Zdrowia, przedstawił założenia programu. Zaznaczył, że celem nowego projektu założeń modelu diagnostyki i leczenia raka piersi jest wskazanie jasnych i klarownych kryteriów, które doprowadzą do zwiększenia transparentności oraz określenia właściwej i zoptymalizowanej ścieżki pacjenta. Nowy model będzie zgodny z Narodową Strategią Onkologiczną oraz Krajową Siecią Onkologiczną.

- Zgodnie z przyjętym harmonogramem zmodyfikowany model Breast Cancer Unit w kwietniu projekt zostanie przekazany do konsultacji wewnętrznych, natomiast w II kwartale rozpoczną się konsultacje publiczne. Chcemy zaproponować nowe otwarcie BCU, które umożliwi świadczeniodawcom zakontraktowanie świadczeń - mówił Bartosz Trzmiel, prezentując założenia nowego modelu BCU. Dodał, że niezwykle ważny jest wdrażany przez MZ projekt JGPato, który wpływa na podniesienie jakości procesu diagnostyczno-leczniczego poprzez zapewnienie kompletnej diagnostyki patomorfologicznej.

Bartłomiej Wróblewski, poseł na Sejm RP, zauważył, jak ważne są działania podejmowane przez WCO we współpracy z Ministerstwem Zdrowia oraz samorządami.

- Jako poseł Wielkopolski jestem dumny, że praca w tym obszarze przebiega w sposób merytoryczny i rzetelny. Usprawnianie procesu opieki nad pacjentkami z rakiem piersi oraz zapewnianie dostępności do leczenia jest szczególnie ważne. W Wielkopolsce aktualnie rozwijajmy radiologię oraz dążymy do świadczenia usług w obszarze protonoterapii. Wielkopolskie Centrum Onkologii inicjuje wiele rozwiązań, co również wpływa pozytywnie na pozostałe ośrodki. Realizowane przez WCO projekty są nakierowane na to aby prawo do ochrony zdrowia było dostępne dla wszystkich, o to, aby każdy Wielkopolanin mógł dotrzeć w godzinę do ośrodka onkologicznego, gdzie otrzyma kompleksową opiekę. Bardzo dziękuję Ministrowi Gadomskiego i całemu MZ za to, że zawsze jest otwarty na dialog. To są działania, które służą nie tylko Wielkopolsce, ale i całemu krajowi. Dziękuję, że nigdy na naszych konferencjach nie brakuje przedstawicieli Ministerstwa Zdrowia. Dziękuję również pani Krystynie Wechmann za szerzenie świadomości na temat profilaktyki onkologicznej - zaznaczył Bartłomiej Wróblewski.

Dr med. Janusz Wasiewicz, ordynator Oddziału Chirurgii Piersi w WCO, kierownik Breast Cancer Unit, przedstawił działalność BCU. Breast Cancer Unit zapewnia kompleksową diagnostykę, leczenie i opiekę dla pacjentek z chorobami nowotworowymi piersi.

- Celem jest bowiem przeprowadzenie całego procesu leczenia w jednym miejscu i zgodnie z najnowszymi standardami wiedzy. Specjalizacja takiego ośrodka oraz efekt synergii pracy interdyscyplinarnego zespołu specjalistów jest gwarancją zdecydowanie lepszych wyników leczenia dla pacjentek. Pierwotnie nasza jednostka BCU zaczęła swoją działalność w oparciu o kartę DILO. Ostatni rok naszej pracy to realizacja umowy KON-Pierś - tłumaczył Janusz Wasiewicz.

Przytoczył też dane dotyczące realizacji BCU przez Wielkopolskie Centrum Onkologii. W WCO wykonano w poradniach Breast Cancer Unit 16.718 wizyt. 2816 było pacjentów pierwszorazowych, natomiast zdiagnozowano 979 nowotworów piersi.

Prof. UM dr hab. Maria Litwiniuk, konsultant wojewódzki w dziedzinie Onkologii Klinicznej, skoncentrowała się na kompleksowej opiece nad kobietą z rakiem piersi w trakcie i po leczeniu, wskazując na dokonania Wielkopolskiego Centrum Onkologii w tym zakresie. Dzięki staraniom ekspertom z Wielkopolskiego Centrum Onkologii opracowano standardy i kryteria w postępowaniu patomorfologicznym, a także stworzono Wielkopolski Program Prewencji Niewydolności Serca u Pacjentów Onkologicznych.

- Wśród kluczowych aspektów przygotowania do leczenia systemowego, należy zapewnić dobrą jakość wyniku patomorfologicznego, konsultację genetyczną oraz opiekę psychologiczną. W tym obszarze WCO dokonuje wszelkich starań, aby problemy również młodych chorych były uwzględnianie w procesie leczenia. Wśród nich wyróżnić możemy: zachowanie płodności, leczenie kobiet w ciąży (aktualnie w WCO leczone są 4 pacjentki w ciąży), godzenie różnych ról społecznych w trakcie leczenia oraz szybki powrót do pracy. Niezwykle ważna jest również możliwość uzyskania przez pacjentkę porady psychologicznej oraz porady pielęgniarki onkologicznej. Powinniśmy skupiać się również na powikłaniach po leczeniu raka piersi np. kontrola gęstości kości, to są istotne aspekty, które poprawią rokowania naszych pacjentów, zróbmy wszystko, aby poprawić sytuacje pacjentów onkologicznych - zaznaczyła Maria Litwiniuk.

Krystyna Wechmann, prezes Federacji Stowarzyszeń "Amazonki", prezes Polskiej Koalicji Pacjentów Onkologicznych, zaprezentowała opinie i uwagi pacjentów dotyczące programu oraz podkreśliła, jak bardzo zmieniło się podejście do leczenia onkologicznego na przestrzeni lat.

- Zakładając Federację Stowarzyszeń "Amazonki" miałam wyłącznie na myśli temat tabu, który był wśród kobiet wokół raka piersi. Chciałyśmy być wyedukowane, widząc jak BCU działają na arenie światowej chciałyśmy, aby w Polsce było tak samo i w końcu to się udało, moja radość była ogromna. Teraz kiedy BCU funkcjonują, ważne jest, żebyśmy wdrażali zmiany, które przełożą się na efektywność leczenia. Realizacja umów KON-Pierś powinna być wynikiem możliwości realizacji zadań przez ośrodki onkologiczne a potrzebą szybkiego i bezpiecznego leczenia pacjentek. Jestem zwolenniczką, aby profilaktyka nie była w centrach onkologii, a do ośrodków onkologicznych przychodziła już pacjentka zdiagnozowana. Widzę ogromne zaangażowanie WCO, pacjentki również to widzą i doceniają wszelkie działania na rzecz poprawy ich sytuacji. Jeśli w założeniach nowego modelu Programu uwzględnimy postulowane przez WCO zmiany będzie to dobry kierunek. Realizujmy nasze zadania i poprawiajmy sytuację pacjentów onkologicznych w Polsce. Prof. Adam Maciejczyk też buduje już obok szpitala ośrodek profilaktyczny i to jest bardzo dobra droga - podkreśliła Krystyna Wechmann.

Mgr Katarzyna Paczkowska, kierownik Sekcji Koordynacji Pacjentów WCO, przedstawiła rolę koordynatorów zapewnieniu terminowości świadczeń w WCO.

- Mogę śmiało powiedzieć, że my koordynatorzy jesteśmy przewodnikami pacjenta w całym procesie diagnostycznym. WCO utworzyło rejestrację dla pacjentek z rakiem piersi, dzięki czemu pacjentka zgłaszająca się do rejestracji, już wie, gdzie ma się kierować. Pielęgniarka, która jest obecna przy rejestracji przeprowadza z pacjentką wywiad, a następnie nadzoruje całą wizytę. Każdy z koordynatorów ma wgląd do historii pacjenta, pilotujemy wszystkie badania oraz monitorujemy ich terminy (jeśli jest on odległy to staramy się go zmieniać.) Po ustaleniu planu leczenia jako koordynatorzy kontaktujemy się z pacjentami i przekazujemy informacje na temat daty i godziny wizyty oraz nazwiska lekarzy, którzy będą ich leczyć. Jako koordynatorzy chcemy, aby pacjenci czuli się zaopiekowani.

- W zeszłym roku Wielkopolskie Centrum Onkologii oraz Centrum Onkologii w Bydgoszczy jako jedyne ośrodki onkologiczne przystąpiły do umowy w zakresie kompleksowej opieki onkologicznej nad świadczeniobiorcą z nowotworem piersi (KON-Pierś). W Wielkopolskim Centrum Onkologii wprowadzono optymalizację diagnostyki, leczenia i rehabilitacji, natomiast problemem są "wyśrubowane" terminy realizacji poszczególnych procedur, np. umówienie pierwszej wizyty pacjentki od momentu zgłoszenia się do Breast Cancer Unit w przeciągu 5 dni kalendarzowych. Rygorystyczne terminy przewidziane w umowie KONS-Pierś powinny być zmienione, bowiem analizy pokazują, że u 90% pacjentek pierwszorazowych po przeprowadzonej diagnostyce nie stwierdza się nowotworu piersi. Niedotrzymanie terminu 5 dni w poradni może skutkować karą na wszystkie etapy dalszej diagnostyki włącznie z leczeniem, dla których terminy zostały zachowane - dodała Aleksandra Rudnicka, rzecznik Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych.